یکی از وطن پرست ترین مردم ایران در تبریز زندگی می کند. تبریز شهری است که در زمان استبداد یازده ماه در برابر ارتش محمد علی شاه قاجار دوام آورد و این شهر یکی از قدیمی ترین پایتخت های ایران بود. تبریز در دوره اتابکان ، خرزامیان ، چوپان و ایلخانان پایتخت بود و بخشی از حکومت صفویه بود که پایتخت آن در دوره ایلخانیان پررونق ترین دوره شهر بود. مردم تبریز همیشه به شهامت و اشتیاق در دفاع از سرزمین و ناموس میهن شهرت داشته اند. خود شهر تبریز ، در حدود 4200 شهید رزتا در طول جنگ تحمیلی ، با افتخار رنگ سه رنگ ایران باستان را ارائه داد. با این مقدمه کوتاه می توان حداقل به راحتی از قهرمانی که یکی از مهمترین ویژگی های جامعه بزرگسالان است به عنوان مشخصه مشخص مردم تبریز نام برد. اما برای به دست آوردن تصویری از آداب و رسوم مردم تبریز ، باید اطلاعات بیشتری در مورد تاریخچه این شهر و ویژگی های جغرافیایی آن داشته باشیم. برای شناخت بهتر این آداب و رسوم ، سفر با تور تبریز بیش از هر چیز دیگری می تواند به شما کمک کند.
تبریز: کمی تاریخ و جغرافیا
تبریز همیشه یکی از بزرگترین و آبادترین شهرهای شمال غربی ایران در منطقه آذربایجان بوده است. در واقع ، این شهر همیشه مرکز مهمی برای مناطق آذری زبان ایران بوده است. برای درک بهتر فضای اجتماعی و تاریخ تبریز باید کمی به عقب برگردید. به عبارت دیگر ، زمانی که این شهر در زمان قاجار وارث شهر ایران بود. این سوال همراه با موقعیت مهم استراتژیک تبریز از نظر موقعیت جغرافیایی آن در گلوگاه تجارت بین ایران ، عثمانی و روس ها ، منجر به ایجاد یک ساختار تجاری و مدنی پر جنب و جوش در طول تاریخ شده است. . لازم به ذکر است که ، تا امروز مردم تبریز نسبت به سایر اقوام و اقلیت های مذهبی بسیار مدارا می کنند.
مرم تبریز به ترکی آذری سخن میگویند. به استثنای جمعیت بسیار محدودی از فارسی زبانان، به طور تقریبی تمامی جمعیت تبریز را ترکها تشکیل میدهند. بیشتر آنها مسلمان و پیرو مذهب تشیع دوازده امامی هستند. تعداد زیادی از پیروان آیین اهل حق نیز در شهر تبریز ساکنند. اقلیتهای مسیحی، آشوری، زردشتی و کلیمی نیز در این شهر زندگی میکنند.
مردم تبریز اعیاد ملی (عید نوروز، شب چله، چهارشنبهسوری و سیزدهبهدر) و مراسم مذهبی (ایام سوگواری محرم و ...) را همانند دیگر آذریزبانان برگزار میکنند. در تبریز هم چهارشنبههای ماه اسفند دارای چهار نام است، که در گذشته به مناسبت هرکدام بر بام خانهها آتش میافروختهاند. جشن چهارشنبه سوری در تبریز بیشتر جشن کودکان بوده است. کودکان برای این شب لباسنو میپوشیدند. به این کودکان «چهارشنبهبالاری» میگفتند. کودکان و جوانان صبح روز سهشنبه و قبل از طلوع آفتاب به کوچهها رفته و هفتبار از روی آب میپریدند و شعر مخصوصی میخواندند. در این شب از سوی خانواده داماد برای عروسشان که هنوز در خانه پدر بود و به خانه بخت نرفته بود هدایایی فرستاده میشد که «ارسال چهارشنه لیق» نام داشت. این رسم را خانواده عروسی که به تازگی به خانه بخت رفته بود نیز به جا آورده میآوردند.
تاریخچه تبریز پس از اسلام
در زمان فتح آذربایجان به دست اعراب در سال ۲۲ هجری، آنگونه که در کتاب فتوحالبلدان بلاذری آمده، توجه سپاه اعراب بیشتر متوجه شهر اردبیل بوده و حتی نامی از تبریز در فهرست شهرهایی که مرزبان پارسی از آنها سربازگیری کرده بود، نیامدهاست. چنین پیدا است که تبریز همانگونه که «فاستوس بیزانسی» اشاره کرده، در سدهٔ چهارم میلادی ویران شده بود و در زمان حملهٔ اعراب، قریهای کوچک بیش نبودهاست.
پس از فتح آذربایجان، گروهی از اعراب در آذربایجان ساکن شدند.
در زمان خلافت منصور عباسی (۱۵۸–۱۳۶) و در حدود سال ۱۳۷ هجری، مردی به نام «رَوّاد» از قبیلهٔ «اَزْد» از قبایل مشهور یمن در تبریز مسکن گزید و پسران او اقدام به ساخت نخستین دیوار شهر کردند. به گفتهٔ یاقوت حموی، تبریز قریهای بود تا آنکه رواد ازدی در زمان متوکل عباسی به آن درآمد. پس از رواد، پسرش «وجنا» با برادرانش در آنجا قصرها ساختند و گرد شهر دیوار کشیدند. سپس مردم به آن شهر درآمدند.
فرهنگ بومی تبریز و آداب رسوم آن
فرهنگ قومیت تبریز
نوع پوشش مردم آذری
قومیت مردم ساکن در تبریز شامل ۹۶٫۵٪ ترک (آذری)، ۲٫۹٪ فارسیزبان و ۰٫۶٪ از سایر قومیتها میباشد. همچنین مطالعهٔ مقایسهای در مورد ساختار ژنتیکی ۳۵۲ ایرانی نشان داده که آذریهای ایرانی و احتمالاً اهالی تبریز، قرابت ژنتیکی نزدیکی با مردم گرجستان دارند.
بر پایه سفرنامهها و تاریخ نوشتههای جهانگردان و تاریخ نگارانی که از تبریز گذر کردهاند در گذشته قومیتهای مختلفی در شهر تبریز سکونت داشتهاند. برای مثال بنا به گفتهٔ جهانگردان ونیزی که در حوالی دوره آققویونلو از تبریز دیدن کردهاند: «ایرانیان، ترکمانان، عشایر هواخواه صفویه و ارامنه» ساکنان تبریز را تشکیل میدادند.
بازار تبریز
کهنترین بافت تاریخی تبریز که به صورت مجموعه واحد و یکدست باقیمانده، بازار تبریز است. این بازار با ویژگیهای معماری، تنوع مشاغل، وجود راستهها، سرایها و تیمچهها، یکی از بزرگترین و پر رونقترین بازارهای ایران است و نیز نشانهای از وسعت و اهمیت شهر تبریز به شمار میرود. تبریز به سبب قرار گرفتن بر سر راههای غرب به شرق و شمال به جنوب یکی از مراکز مهم ارتباطی و اقتصادی ایران بوده، و هماکنون نیز این موقعیت را دارا ست. از اینرو، از دیرباز توجه جغرافیانگاران و جهانگردان را برانگیخته است و هر یک به گونهای ویژگیهای این شهر و بازارش را وصف کردهاند (دنباله مقاله، گزارشهای جغرافیانگاران و جهانگردان).
این بازار به همان نسبت که آباد و ثروتمند و همواره پر از کالا بوده، شاهد تاخت و تاز دشمنان و قهر طبیعت نیز بوده است؛ چنانکه بخش وسیعی از آن در زمین لرزه ۱۱۹۴ق از میان رفت و پس از بازسازی بازارچههایی در پشت دروازههای اصلی شهر پا گرفت؛ نظیر بازارچههای سرخاب، خیابان و استانبول که امروزه نیز به همین نامها دایرند.
زیارت اهل قبور
سنت زیارت قبور درگذشتگان در دهه پایانی سال، سنت ریشهدار دیگری است که تازه و مکرر میشود و نمادین و رازآلود فرآیند نو شدن هستی را با رویکرد به پیشینهها و در پیوند با روان خردورز و دانای گذشتگان به دید نوجوانان و جوانان میگذارد تا بدانند آیندگان و نیامدگان که از چه سرزمینی برخاستهاند و پدرانشان با چه فرهنگی زیستهاند.
در این سنت پرمعنا با حضور در گورستان و نذر احسان، به این سنت ارجمندی میبخشند و بدینسان نوروز را از یک جشن ساده به بلندای یکی از بزرگترین و زیباترین سنتهای ماندگار بشری میرسانند، سنتی که همسو با رستاخیز هستی، افزون بر کودکان و نوجوانان و سالخوردگان، روان درگذشتگان نیز اکرام میشوند
برخیها نیز سال نو را در کنار قبور شهدا، شهدای گمنام و یا بر مزار عزیزان ازدسترفته خود تحویل میکنند.
مقالات این وبلاگ:
بهترین بازیکنان فوتبال در سال 2020
لیستی از مشهور ترین و موفق ترین افراد جهان
مشکلات آموزشی ایران که قابل توجه نیز هستند
سبک زندگی در مقابل لیفت صورت سنتی: کدام یک بهترین است؟
چند هدیه چرمی برای سورپرایز همسرتان
جهت ارتقاء اطلاعات عمومی دوستان عزیر